Als je naar een T-shirt of sneakers kijkt, zou niemand denken dat deze lichtgewicht items qua impact op de ecologie van de planeet vergelijkbaar zouden kunnen zijn met het roken van metallurgische fabrieken, auto’s of brandende fakkels boven oliebronnen. Alle twijfels hierover worden echter onmiddellijk weggenomen als je kijkt naar de omvang van de lichtgewichtindustrie. Niet iedereen onder de 8 miljard inwoners van de aarde heeft een auto, maar iedereen draagt wel wat kleding, waarvan de overgrote meerderheid schoenen zijn. Het volume van de productie van de mondiale mode-industrie wordt geschat op 100 miljard artikelen per jaar.
Als je naar een T-shirt of sneakers kijkt, zou niemand denken dat deze lichtgewicht items qua impact op de ecologie van de planeet vergelijkbaar zouden kunnen zijn met het roken van metallurgische fabrieken, auto’s of brandende fakkels boven oliebronnen. Alle twijfels hierover worden echter onmiddellijk weggenomen als je kijkt naar de omvang van de lichtgewichtindustrie. Niet iedereen onder de 8 miljard inwoners van de aarde heeft een auto, maar iedereen draagt wel wat kleding, waarvan de overgrote meerderheid schoenen zijn. Het volume van de productie van de mondiale mode-industrie wordt geschat op 100 miljard artikelen per jaar.
Wat nog erger is, is dat hoe rijker een land is, hoe vaker mensen nieuwe kleding kopen en de oude weggooien. Elk jaar belandt tot 85% van de gekochte artikelen op stortplaatsen, omdat iemand een artikel gemiddeld minder dan een jaar draagt. Het gewicht aan weggegooide kleding bedraagt volgens de meest bescheiden schattingen jaarlijks ongeveer 50 miljoen ton.
Het World Economic Forum levert de volgende gegevens: in 2014 kochten mensen 60% vaker kleding dan in 2000, maar droegen ze de helft minder vaak. Europese modehuizen boden aan het begin van de 21e eeuw twee collecties per jaar aan. In 2011 waren dat er vijf. Nu brengen merken jaarlijks 12, 16 en zelfs 24 drops uit. Door de constante wens van consumenten om nieuwe kleding te kopen, nemen de productie- en consumptievolumes van textiel snel toe. Van 2000 tot 2015 is de jaarlijkse kledingproductie verdubbeld, terwijl het gebruik (het aantal keren dat kleding werd gedragen) met 36% daalde. Tegen 2030 zal de mondiale consumptie met nog eens 63% stijgen, van 62 miljoen naar 102 miljoen ton.
“Je kunt alleen maar hopen dat de beste praktijken van de meest ecologisch geavanceerde mondiale merken geleidelijk zullen worden overgenomen in ontwikkelingslanden, gedreven door het groeiende bewustzijn van consumenten.”
Danil Kontsevoy, mede-oprichter en CEO van Digit Trading LLC en Biky Bikes Corp.
Volgens de Conferentie van de Verenigde Naties voor Handel en Ontwikkeling (UNCTAD) gebruikt de mode-industrie jaarlijks ongeveer 93 miljard kubieke meter water. Deze hoeveelheid is voldoende om aan de behoeften van vijf miljoen mensen te voldoen. Momenteel wordt er jaarlijks ongeveer een half miljoen ton microvezels in de oceaan gedumpt, wat overeenkomt met 3 miljoen vaten olie. Volgens de Ellen MacArthur Foundation bedroeg de ecologische voetafdruk van de productie van textielmateriaal in 2015 1,2 miljard ton CO2. Deze hoeveelheid overschrijdt de CO2-uitstoot van alle internationale lucht- en zeevaart.
Het meest voorkomende paar sneakers bestaat uit 65 onderdelen. Tot de gebruikte materialen behoren synthetisch rubber, nylon en plastic. Het duurt tot 150 jaar voordat synthetisch rubber is afgebroken, terwijl het bij andere materialen wel 700 jaar kan duren!
Tegelijkertijd zijn er wereldwijd al genoeg oplossingen waarmee de mode-industrie milieuvriendelijker kan worden. Deze oplossingen kunnen worden onderverdeeld in twee grote groepen die verband houden met het veranderen van de technologieën voor de productie van kleding en schoenen en het consumentengedrag.
De implementatie van deze oplossingen stuit op ernstige obstakels. Vanuit economisch oogpunt kunnen milieuvriendelijke technologieën vaak niet concurreren met traditionele technologieën, en het veranderen van menselijk gedrag is een grote uitdaging, vooral wanneer mensen extra inspanningen moeten leveren. Enig optimisme wordt echter ingegeven door het feit dat het menselijk bewustzijn geleidelijk verandert. Over het geheel genomen zal de trend naar nauwere interactie tussen merken en consumenten de komende jaren een nieuw niveau bereiken. Het publiek maakt zich kritische zorgen over de waarden die een bepaald merk uitstraalt. Een kwart van de respondenten in een McKinsey-enquête uit 2021 in Groot-Brittannië verklaarde dat hun beslissingen over kledingaankoop werden beïnvloed door principes van duurzame ontwikkeling. In India is 94% van de consumenten bereid meer te betalen voor ‘ethische’ producten, en de helft van de jongeren in China streeft ernaar zo min mogelijk items uit de fast fashion-categorie te kopen.
Het consumentengedrag zal fabrikanten er dus toe aanzetten milieuvriendelijke oplossingen in de productie te implementeren. En nieuwe technologieën worden in grote hoeveelheden ontwikkeld of worden al in grote hoeveelheden toegepast. Hierbij wordt vooral gebruik gemaakt van milieuvriendelijke materialen, waaronder materialen afkomstig uit gerecycled afval. Sommige fabrikanten gebruiken materialen zoals papiervezels, koffiedik, olie uit gebruikte koffiebonen en zelfs wilde bloemen bij de kledingproductie. Op dezelfde manier heeft stof op basis van paddestoelen een textuur die lijkt op natuurlijk leer, maar vermindert het aantal boerderijen en versnelt de productie. Ook materialen op basis van zeewier zijn veelbelovend, omdat ze zeer goed bestand zijn tegen invloeden van buitenaf en gemakkelijk recyclebaar zijn. Dit is biologisch afbreekbaar textiel met een lage toxiciteit. De collectie van Tommy Hilfiger omvat bijvoorbeeld hoodies gemaakt van materiaal op basis van zeewier. Er zijn trouwens zeer interessante projecten voor het produceren van kleding uit natuurlijke vissenschubben. Hugo Boss en H&M gebruiken al Piñatex-vezels gemaakt van ananasbladeren.
Bij het verven van textiel worden meestal chemicaliën en zware metalen gebruikt, maar in wetenschappelijke laboratoria zijn door genetische modificatie onschadelijke bacteriën gecreëerd die stoffen in verschillende kleuren kunnen verven, afhankelijk van hun soort.
Recyclingtechnologieën wekken grote hoop, dat wil zeggen de productie van kleding en schoenen uit gerecycled afval. Het merk Adidas maakte bijvoorbeeld sneakers van gerecycled oceaanafval. De collectie is deels gemaakt van gerecyclede wol en polyester, maar ook van biologisch katoen. Mango recycleert, net als H&M, gebruikte artikelen die naar inzamelpunten in de winkels van het merk kunnen worden gebracht. Collina Strada, Chopova Lowena en Bode gebruiken stoffen die overblijven van andere producties of naaien kant-en-klare items die niet meer nodig zijn.
Van denimresten, waarbij bij de productie en het verven veel gebruik wordt gemaakt van water en chemicaliën, kan nieuwe trendy kleding worden gemaakt. In sommige gevallen dienen weggegooide voorwerpen zoals touwen, parachutes, oceaanafval, versleten autobanden, oude spijkerbroeken, fietsbanden, spandoekresten, beschermende pakken, gasmaskeronderdelen en zelfs koffiedik als grondstoffen in de milieuvriendelijke wereld. mode-industrie. Na verwerking wordt een nieuwe stof verkregen zonder dat dit ten koste gaat van de materiaalkwaliteit, en worden er ook diverse accessoires en schoenen gemaakt.
Veranderingen in het consumentengedrag zijn een aparte discussie waard, maar het is essentieel om een zeer belangrijk aspect te benadrukken. Een cruciale weg om de consumptie milieuvriendelijker te maken, houdt in dat versleten kleding en schoenen niet worden weggegooid, maar worden doorgegeven aan degenen die bereid zijn ze te blijven dragen of repareren. Om dit te bereiken is het nodig om herverdelingsdiensten voor tweedehands kleding en schoenen te ontwikkelen, waarbij kleding- en schoenenfabrikanten zelf deelnemen – en al deelnemen – aan de creatie ervan.
Grote bedrijven zoals Lululemon, Patagonia en Dr. Martens zijn begonnen met het aanbieden van wederverkoop van kleding via hun eigen diensten en partnerdiensten. De online kledingwinkel Farfetch van premiummerken heeft plannen aangekondigd om het B2B-technologieplatform voor wederverkoop Luxclusif over te nemen, terwijl de marktplaats Amazon samenwerkt met de reseller What Goes Around Comes Around, die gebruikte handtassen van luxe merken verkoopt. Tegelijkertijd breiden industriegiganten H&M, Zalando en Uniqlo hun kledingreparatiediensten uit, waardoor bewuste en milieuvriendelijke consumptie wordt bevorderd.
Volgens door McKinsey ondervraagde experts verschuiven consumenten momenteel naar goedkopere merken en zijn ze actief op zoek naar afzet. Tegen deze achtergrond wordt verwacht dat het tweedehandssegment zal groeien en dat de vraag naar wederverkoopplatforms voor kleding naar verwachting zal toenemen.
Je kunt alleen maar hopen dat de beste praktijken van de meest ecologisch geavanceerde mondiale merken geleidelijk zullen worden overgenomen in ontwikkelingslanden, gedreven door het groeiende bewustzijn van consumenten.
Uitgelichte afbeeldingscredits: Glenn Carstens-Peters/Unsplash
